Veranderingen #4: Het telefoontje

Precies 2 weken nadat ik mijn bezoek hebt gebracht aan tante kreeg ik 'het' telefoontje. Elke dag had ik contact gehad met mijn nicht. Tenminste, bijna. Tot ik merkte dat er twee ochtenden zonder iets te horen voorbij waren gegaan. Ik dacht het er mijne van maar stond ook niet te lang stil bij die gedachten. Er was veel te doen. Wij, mijn man en ik, maken deel uit van een groep, die bezig waren voor Monumenten dag. Hij was druk met allerlei voorbereidingen en ik met koken voor 16 personen na afloop.

Gezien de weersomstandigheden, waren we huiverig voor de dag zelf. Hadden we niet hoeven zijn. De omstandigheden waren super. Zonnetje er zwakjes bij, een 'bijna bui' die niets voorstelde. Alles liep mooi bij aanvang. Tot dat telefoontje.


Ongeveer een uur na het overlijden belde mijn nicht om te vertellen dat haar moeder, mijn tante, rustig in was geslapen. Dat de laatste 24 uur zij en haar zus bij hun moeder waren geweest. Dat ze zelfs de nacht in haar kamertje door hadden gebracht. In het bijzijn van haar man, meiden en schoonzoons is ze in alle rust overleden. Opluchting, verdriet, leegte, een zucht van verlichting en dan die tranen. Ik zat op een bankje aan een rivier. De zon was net op een mooie plekje beland en het water glinsterde. Een zacht briesje aaide mij over mijn hoofd. Ze is niet meer, ze is niet meer, klonk het in mijn hoofd. Ze is er echt niet meer. Het is voorbij. Nooit meer, " dag skat."

De afspraken die ik maakte met mijn nicht ging over wie ik informeren zou. En of ik de volgende dag komen kon om persoonlijk afscheid te kunnen nemen. Mijn tante zou in haar kamer 'liggen' tot de afscheidsdienst. We bespraken de details en ik maakte de nodige telefoontjes.

In mijn omgeving was men erg lief, zorgzaam en medelevend. Ik moet bekennen niet veel bijgedragen te hebben die dag - behalve aan het eind de maaltijd geserveerd te hebben en toch deel hebt genomen aan het gesprek, het lachen en de praatjes. Toch werd het mij teveel en wilden ik wat eerder naar huis. Dat werd me niet kwalijk genomen.

Na een onrustige nacht waar veel herinneringen door mijn hoofd speelde maakten ik mij gereed voor de rit naar Leeuwarden. Ik kan de route wel dromen. De afgelopen 17 jaar heb ik die zo vaak gereden dat ik het geen lange rit meer vind. De omgeving bekoorde mij niet - toch weet ik het altijd te waarderen. De kilometers verdwenen onder mijn wielen.... het weer was zonnig en rustig. Er was geen haast - en ook geen oponthoud. Mijn koffiestop werd een koffie to go! Ik had geen rust. Moest doorrijden.

Zo strijdlustig, vermoeid en dapper als ik haar laatst had gezien, zo vredig en volmaakt lag ze erbij. Op haar eigen bed. Netjes gekleed zoals we dat van haar gewend zijn. Keurig. Het voelde vredig en goed in die kamer. Mijn nichten en ik maakten een praatje. Zij gingen daarna naar hun vader om adressen en de kaart te bespreken. Ik zou er na mijn privé tijd ook heengaan. Misschien kon ik wat helpen....

Ik heb jaren in Nieuw Zeeland gewoond. Mijn ouders zijn daar overleden. Mijn oom, de broer van mijn vader woont daar nog. Hij kon prachtig zingen. Bij het 50 jarig trouwfeest heeft hij Ave Marie gezongen in de kerk. Bij het overlijden van mijn vader Panis Angelicus. Verdriet op afstand is vreselijk zwaar. Dat weet ik uit ervaring. Ik wist ook dat mijn oom verschrikkelijk veel verdriet had bij het overlijden van zijn zus. Om hem dichterbij te brengen zocht ik die liederen op op YouTube en speelde ze af. Ook het 'Lord's Prayer'. Alle drie van Andrea Bocelli. De kamer vulde met muziek. Tante hield van muziek. Het bracht troost...ook voor mij. Tegelijkertijd kwamen de tranen. Van verlies, van herinneringen, van gedachten aan mijn ouders, mijn oom en mijn leven Down Under. Ik moest denken aan alle veranderingen die ik de afgelopen jaren mee hebt gemaakt.

Voordat ik de kamer verliet blies ik de kaars uit. Het is goed zo.

Dag skat!

Heb je de eerste 3 delen gemist dan zijn hier de links:

Verandering #1. Op bezoek bij mijn tante

Verandering #2. Ik zwaai nog 1 keer

Verandering #3. De herfst is op komst

Veranderingen #2: Ik zwaai nog een keer

Ik zit in het kapelletje. Naast mij, in haar rolstoel, zit mijn tante. Tot een aantal maanden geleden liep ze nog achter de rollator. Dat kan ze niet meer. Toen ik er was in februari heeft ze voor mij nog een kopje thee gezet. Dat kan nu ook niet meer. We hebben wat gekletst en zelfs gelachen. Dat gaat nu bijna ook niet meer. Dat praten gaat moeizaam - er valt weinig te lachen. Een deel van haar lichaam weigert om mee te doen. Zoals wel eens word gezegd, "haar kopie is goed, maar het lichaam geeft het op!" En zo was nu het geval. Tante haar lichaam werkte niet meer mee. Totaal afhankelijk van anderen. Moeilijk, moeilijk. Het aanvaarden van veranderingen valt erg zwaar. Moedig, dat was ze wel.

We komen terecht in de gezamenlijke ruimte. De mis in het kapel was erg mooi. Misschien ook omdat ik voelde dat het bijzonder was om dit nog mee te kunnen maken. De pastoor wist zelfs dat ik speciaal uit Dordrecht was komen rijden om hier bij te zijn. Ik ruik de koffie. Op alle tafels staan kopjes en een bordje met plakjes koek. De meeste mensen die de mis bij hebben gewoond blijven nog even na voor een bakkie koffie. Ik ook. Oom en tante, de buurtjes van boven en nog een bewoner schuiven aan bij onze tafel. Tante kijkt rond en zoekt iemand. Ik vraag wat er is. Ze heeft hulp nodig en moet naar toilet. Ze zoekt een medewerker die haar verzorgen kan. Het duurt en duurt. Ik voel zo'n medelijden met haar. Van zelfstandige vrouw die al 63 jaar voor haar man en gezin heeft gezorgd - is totaal afhankelijk geworden. Na een nadrukkelijk verzoek die ik bij een andere medewerker hebt gedaan komt er eindelijk iemand 'van de afdeling' om mijn tante naar het toilet te brengen en te assisteren. Ik zie hoeveel moeite het haar kost om de tranen te bedwingen.

We zitten een tijdje te kletsen met de tafelgenoten. Tante is stilletjes maar zo af en toe doet ze ook mee. Ik kom eigenlijk alleen voor haar en oom. Zodra de anderen hun eigen weg gaan kan ik wat kletsen met tante. Oom gaat naar hun aanleunwoning die ook onder dit dak is onder gebracht. Tegenwoordig 'woont' tante in het verzorgingsdeel. 'Thuis' bij haar echtgenoot van 63 jaar, dat gaat niet meer. Ik blijf nog een poos. Na een aanwijzing gekregen te hebben rij ik tante naar haar aangewezen lunch tafel. We wachten hier nog even. De tafels worden gedekt. Tante geeft aan dat de anderen zo ook aan komen schuiven. Ik neem dat als een teken dat ik afscheid kan/ mag/ moet nemen. We omhelzen, we kussen elkaar. Haar hand ligt ze nog even op mn hoofd als een aai op mn bol- die ik nog zo graag vaak wil ervaren. "Dag skat!" Zegt ze.

Nog even omkijken. Ik zwaai nog een keer maar zie haar eigenlijk niet goed door m’n tranen heen. Niet huilen, niet hier, niet op de gang. Tante heeft zich al omgedraaid naar haar tafelgenoten. Het eten komt eraan.

Ik ga de trap op, naar mijn broer(tje) die hier ook woont. In een aanleunwoning, net als oom alleen een verdieping lager. Wel makkelijk nu ze zo dicht op elkaar wonen. Ook voor hem een hele verandering.

Heb je deel 1 gemist: Klik dan hier voor de link: Op Bezoek bij mijn tante.