Het is zaterdag! Mijn verhaal.

Het is zaterdag 8 oktober 2016. Vandaag is mijn tante Riek 90 jaar geworden. Haar wens- een dag met kinderen en kleinkinderen iets leuks te doen! De familie een beetje kennende is dat goed gelukt. Ik kreeg wel een super leuk video filmpje vanochtend van haar. 

De herfst is er nu echt. Na een lange aftocht van onze zomer, begint de dag met een kille ochtend die toch geleidelijk aan iets van warmte krijg. Het zonnetje heeft ons nog niet helemaal verlaten. Zoals velen zaterdagen, ging ik vandaag ook weer naar 'de keet' in de Hollandse Biesbosch. Samen met nog een viertal vrijwilligers zorgen wij voor het nodige onderhoud, vertellen verhalen en delen een gemoedelijke dag met elkaar. 

In 2000 adopteerde Leen Fijnekam dit stukje van Staatsbosbeheer om de cultuur historie leven in te blazen en een eerbetoon aan de griendwerkers van toen te creëren. Hij werd bijgestaan door anderen die ook de liefde voor de griendwerker, kennis en inzicht deelden. Na verloop van tijd kwamen en gingen leden van de groep. Deze heeft nu weer een nieuwe vorm gekregen door de verhuizing van twee vrijwilligers en het bijkomen van enthousiastelingen die onze groep weer verrijken en versterken. 

 Bezoek aan de keet, oftewel een wandeling over het Griendmuseumpad (GMP) kan door bij het bezoekerscentrum Dordrecht een pontje te nemen en op een van de eilandjes gezet te worden. Door de aanwijzingen en het pad te volgen ( rechts aanhouden bij de hoge brug) treft men 3 verschillende keten. Denk maar een het "Drie biggetjes sprookje". Een van riet, een van hout en de laatste van steen. Hier, op de zaterdagen dat wij bezig zijn, brand de haard.

De ochtend begint al goed. Er komen drie vrouwen aanlopen. Terwijl ik de haard aansteek wordt er door iemand wat verteld over vroeger, wat een griend nou eigenlijk is en dan valt de opmerking, "goh wat leuk hier zeg!" Na te horen hoe het leven was voor de griendwerkers waren de vrouwen nog steeds onder de indruk maar wel beter geïnformeerd. Terwijl de vrouwen toekeken, legde ik wat in aluminium folie gewikkelde pakjes in de haard naast het vuur. Het was mijn bedoeling vandaag om aardappelen, bieten, ui en pompoen te garen. Iets was ik al een hele tijd wil doen maar er nooit aan toe kwam. Ik wilde experimenteren. Pannenkoeken bakken deden we al, stoofpotje en soep koken ook, maar gepofte aardappelen... Nou ja nu was het er eindelijk van gekomen. 

De afgelopen voorjaar en zomer hebben wij ook veel bezoekers uit België mogen ontvangen en zo ook weer vandaag. Terwijl mijn groente langzaam gaarde vertelde ik het binnengelopen echtpaar iets over de cultuurhistorie van het gebied. Gaf ze een kijkje in het leven van een griendwerker en uitleg over wat grienden nu eigenlijk waren. We hadden het over wilgensoorten en waterstanden. Over zinkstukken en hoepen, over geulen en aanmodderen. Een compliment kwam 'ons' toe dat Nederlanders toch de helden van het waterbeheer waren. Mooi om te horen. Als toegift kwam de oorlog en de Biesbosch in het gesprek terecht. Om het verhaal wat tastbaars te geven heb ik ze meegenomen naar het crosser bootje. Door de liggen van het bootje en de 'geborgenheid' van de plek snapten mijn luisteraars waarom dit gebied zo vijandig geweest was voor de Duitse soldaten. Bij aankomst bij het bootje, en mijn verhaal, merkte mevrouw op dat zij de rillingen en kippenvel kreeg van wat zij te horen kreeg en het vermogen had om daar een beeld bij te vormen. 

De volgende paar uurtjes waren 'druk' met korte en wat uitgebreider gesprekken. Gezinnen, familiegroepjes en koppels kwamen en gingen. Sommigen te voet en anderen in bootjes die zij aanlegden en dapper in en uit klommen om een blik in de keet te werpen. Ja, toen was het toch tijd om wat te eten. Van al dat vertellen krijgt men toch honger. Ik heb de kooktijd niet echt bijgehouden - maar wel zo af en toe de pakketjes omgedraaid en het vuur aangewakkerd. Met een tang legde ik de aardappel, bietjes, ui en pompoen op een bord. Voor het geval dat mijn poging zou lukken had ik zure room meegenomen. Nou, en of het was gelukt. Een feestmaal had ik op m' n bord. Er waren een paar nieuwsgierige monden die wel mee wilde proeven. Zooooooo, dat is voor herhaling vatbaar. De knoflook bij de pompoen, de tijm en olie bij de aardappelen en olie ook bij de bieten hadden hun werk goed gedaan. Smeuïg, zacht, vol smaal. Elke hap een feest. 

Wat een super leuke zaterdag weer. We hebben een drukke dag achter de rug. Er is onderhoud gepleegd aan de schrankkeet, grasgemaaid en gewied, aangemodderd ( ja de geulen waren wat dichtgeslibd) en uiteraard ook koffie gedronken, anekdotes uitgewisseld en mensen te woord gestaan door middel van verhalen vertellen.

Wordt vervolgd- volgende week is het weer zaterdag!

5. Schoolgidsen cursus: De finale

In het verleden als ik een tijdje niet aan bloggen toegekomen was- dan verontschuldigde ik mij. Raar eigenlijk, of netjes, wat je wil. Maar ik blog voor mijn plezier en als het even niet kan- dan is dat zo. Toch bekruipt mij dan dat 'schuldgevoel'.

Dus, na een weggeweest van 18 dagen op deze blog- opnieuw een bericht van mij.

De schoolgidsen cursus die ik net hebt gevolgd was redelijk intensief. Gelukkig was een deel voor mij herhaling wat betreft omgang kinderen ( Ik heb mijn BEd/DipT ( Bachelor of Education and Diploma of Teaching) en mijn 'voor de klas' ervaringen helpen mijn om snel op mijn gemak te voelen met een groepje kinderen, de begeleiders en leerkrachten.

Ik snap de organisatorische chaos die soms ontstaat wanneer er niet genoeg ouders bij kunnen zijn- bij zo'n uitstapje. Of dat het weer niet mee zit, of ... nou ja talloze hindernissen die zo'n dag spannender kan maken dan de leerkracht verwacht. Als gids is het belangrijk om dit eventjes in je achterhoofd te hebben. Maar ik loop vooruit op mijn eigen opzet van schrijven! ;-)

Een van de bijeenkomsten moest ik laten schieten. Kan gebeuren. De laatste bijeenkomst als groep was een praktijk moment.

Wij werden gevraagd om een groepje van 3 te vormen en als opdracht - een gidsmoment te realiseren om met kinderen 'de grienden' in te duiken. De inhoud zou dan bestaan uit de 3 onderwerpen waarover wij geïnformeerd en ondergedompeld waren gedurende de afgelopen weken; cultuur historie, plantjes en beestjes. Gezien de leeftijd van de kinderen en de tijd waarin wij onze kennis konden overdragen - hoefden we niet in detail te gaan over de St Elizabeth vloed, het ontstaan en uitsterven van het leven van een griendwerker, maar meer een beeld te schetsen hoe het leven eruit gezien zou hebben en wat voor werk waar een griendwerker mee bezig was geweest. Dito van de plantjes en dieren.

Mijn twee collega aspirante gidsen en ik hadden een programma gemaakt waarin alle drie onderwerpen prima tot hun recht zouden komen. Ook waren wij van de 'doe' brigade. Niet informatie verstrekken door alleen te praten maar ervaringen geven waarvan wij dachten- hier hebben zij wat aan en hopelijk door die activiteiten blijft iets van de ochtend 'hangen'.

Behalve de aanwezigheid van regen- die zou de pret niet drukken - was het een zeer leuke ervaring. Klein groepje ( daar droom je alleen maar van want klein is toch wel leuk om wat meer individueel contact met de kinderen te kunnen hebben).

Zintuigen - horen, zien, ruiken! Vragen stellen, leuke weetjes delen - zoals hoe een bij zijn honing uit de bloem van de smeerwortel haalt. En dat brandnetel wel aangeraakt kan worden- als je maar weet hoe- zodat je geen brandende hand krijgt- en zo ja, dat je weegbree gebruiken kan om van die brand af te komen. En bij toeval dat de meester een wondje aan zijn hand had. Ja daar konden we dan de smeerwortel goed voor gebruiken.

En zo liep onze 6de bijeenkomst te einde. De kinderen hebben een evaluatie gedaan - hun ervaring uitgesproken na afloop van de wandeltocht. De leiders van de cursus komen nog met tips en tops - en nu aan ons om zoveel mogelijk stage uren te maken zodat wij een voor een klaar gestoomd kunnen worden om volledig 'af te studeren'.

Ik zal mij nog wat verder in de plantjes verdiepen- en de kruipertjes zullen ook onder d
e loop genomen worden. Het waren volle bijeenkomsten, snel op elkaar afgestemde leermomenten - en nu zal ik de gewonnen nieuwe inzichten even laten landen.

Alle dank aan het team die deze cursus hebben voorbereid, geleid en mij hebben gesteund.

1. Schoolgidsen cursus - Introductie en stukje cultuurgeschiedenis Biesbosch

Griend langs het museumpad in de Hollands Biesbosch

Vandaag was ik een van velen die begonnen waren aan een cursus om Schoolgids te worden in de Biesbosch. Ik weet al jaren dat de Biesbosch uit twee delen bestaat. De Hollandse Biesbosch en Brabantse Biesbosch. En ja, er zijn zowel overeenkomsten als verschillen.

Als lid van de VVHB ( Vrijwilligers voor het Hollandse Biesbosch) ben ik al actief - aan de Dordtse kant, en dan mn op het GMP (GriendMuseumPad). Ik heb mij, sinds 2003 verdiept in de cultuur historische materie en maak deel uit van een groepje van 5 personen die dit gebied een extra warm hart toedragen.

Er werd een oproep gedaan vanuit het bezoekerscentrum voor schoolgidsen. Mensen die zich geroepen voelden om als gids, jonge kinderen- leerlingen, te begeleiden bij de bezoeken die via school geregeld worden, om wat te leren over de natuur en cultuur van dit gebied. Gezien ik als leerkracht (nu ' in ruste' ) het leuk vond om met kinderen te werken - leek het mij leuk om nu deze activiteit toe te voegen aan mijn agenda.

Vandaag dus de introductie, kennismaking en eerste praktische 'kennisoverdracht' die gehouden werd vanuit het Biesbosch Museum in Werkendam.

De groep cursisten bestaat uit een zeer gemêleerd groep mensen die allemaal voor eigen redenen deze stap hebben gemaakt om mee te doen. De leidraad wel- het overbrengen van de liefde voor de natuur, de drang om kinderen enthousiast te maken voor ' de buitenwereld' en het delen van ieders eigen passie.

Vandaag- een wandeling in de griend begeleid door een bevlogen 'verhalenverteller' over de griendwerkers en hun leven. Uitleg over diverse bezigheden, gereedschap en uiteraard ook wat 'lokale' tongval en grappige anekdotes.

Het was een prettige ochtend geweest en met weer wat nieuwe informatie opgestoken te hebben- ging ik met een tevreden gevoel huiswaarts. Volgende week verder- nu eerst huiswerk maken! Ja, dat hoort er ook bij.